Á ég að veita barninu mínu trúarlegt uppeldi?

Þessi pistill er skrifaður í kjölfar lesturs greinar á tru.is sem ber sömu yfirskrift. Í greininni, sem er örugglega öll skrifuð í miklum kærleika og af góðum vilja, er talað um gildi trúar og trúarlegs uppeldis á þann hátt að nauðsynlegt er að svara.

Höfundur greinarinnar fer ekki í neinar grafgötur um það að í huga hans er skólinn boðunarstöð kristinnar trúar þegar hann skrifar eftirfarandi:

Skólinn er fræðslustofnun sem er fyrst og fremst ætlað að miðla þekkingu og auka skilning barnanna á kristinni trú jafnt sem öðrum trúarbrögðum og stuðla að umburðarlyndi og víðsýni.

Sem betur fer er meginhlutverk skólans að miðla almennri og vísindalegri þekkingu, en trúaráherslan er þó of rík. Að ætla að skólanum sé fyrst og fremst gert að auka skilning barna á kristinni trú og öðrum trúarbrögðum er kolrangt og fer langt út fyrir þann ramma sem trúarfræðslu er markaður. Skólinn er veraldleg stofnun og á að starfa sem slík.

Höfundur varpar svo fram annarri fullyrðingu:

Því betur sem börn eru að sér í kristinni trú, því meiri möguleika hafa þau á að bera hana saman við aðrar kenningar og þannig hafna henni eða halda á grundvelli þekkingar. Ef börnin eru ekki alin upp í trú, fara þau á mis við það frelsi sem felst í að geta hafnað trúnni á grunvelli reynslu og þekkingar.

Ef það er raunverulegur vilji höfundar að börn geti borið saman ólíkar trúarstefnur, þá hlýtur hann að ætla það að allar trúarstefnur fái jafn mikið vægi í skólanum. Það er lítið vit í því að kynna kristna trú 90% tímans og allar aðrar 10% tímans og halda að það gefi börnunum málefnalegan grunn til að byggja á þegar þau velta fyrir sér trú. Það er gróf blekking að ætla það að núverandi fyrirkomulag trúfræðslu gefi börnum grunn til að meta ólíkar trúarstefnur á jafnréttisgrunni. Það vita allir sem vilja vita að frá því að frá því að börn eru 5-6 ára er sungið og trallað fyrir þau að "Jesú sé besti vinur barnanna". Eftirfandi vísa er sjaldan kveðin í leik- og grunnskólum landsins:

Múhammeð er besti vinur barnanna,
Múhammeð er besti vinur barnanna.
Alltaf er hann hjá mér,
aldrei fer hann frá mér.
Múhammeð er besti vinur barnanna. 

Nei, Jesús er besti vinur barnanna og svo er sagt að börnin eigi að vera hæf til þess að meta hvort Múhammeð geti verið vinur þeirra líka? Að halda því fram að trúfræðsla í íslenskum skólum miði að því að gera börnum kleift að velja og hafna trú er beinlínis rangt. Trúfræðsla í íslenskum skólum er trúboð, ríkisstyrkt og grímulaust trúboð.

Það er margt í þessari grein á tru.is sem er fádæma varasamt, en ég læt nægja að fjalla um þessi tvö atriði. Höfundur gefur sér að það að trúa sé hið eina rétta og það sést gjörla í öllum textanum að eina rétta trúin sé sú kristna. Að lokum spyr ég bara eftirtalinna spurninga varðandi kristna trú þegar hún er boðuð og innrætt í skólum. Er það sú kristna trú ...

• sem segir að við fæðumst bersyndug og endum líklega flest í helvíti?
• sem fullyrðir að örkin hans Nóa hafi verið til?
• sem segir að samkynhneigðir séu annars flokks fólk?
• sem segir að Guð hafi skapað allt sem fyrirfinnst á jörðu?
• sem boðar að heimurinn sé sex þúsund ára gamall?
• sem segir að laugardagur sé hvíldardagurinn?
• sem segir að sunnudagurinn sé hvíldardagurinn?
• sem segir að konan sé óæðri manninum og beri að þekkja sinn stað?
• sem segir að smokkurinn sé vítisvél Satans?
• sem segir að heimurinn muni farast vegna synda mannsins?
• sem segir að bara sumir muni bjargast eftir þær skelfilegu hamfarir?
• sem segir að Gamla og Nýja testimentið séu jafn rétt?
• sem segir að ekkert sé að marka Gamla testamentið og bara sumt í því nýja?

Hvaða útgáfu af kristinni trú er rétt að innræta börnum í skólum? Það er úr svo miklu að velja!

Barnatrúin fallega

Kirkjan og heimili viðkomandi er nákvæmlega einu staðirnir þar sem svona stúss er við hæfi. Það er gjörsamlega fjarstæðukennt að boða trú í leik- og grunnskólum ef trú á að vera persónuleg. En þetta er langsterkasta leið kirkjunnar til þess að viðhalda tilveru sinni og því sækir hún af krafti í börnin. Ég hef oft spurt, og aldrei fengið nein svör, um hversu mikils virði sú trú er sem innrætt er litlum börnum án þess að þau geti nokkuð haft um hana að segja? Hversu persónuleg er sú trú?

Í mínum huga er þessi trú hin sk. 'barnatrú', sem að mínu mati er aumasta birtingarmynd trúarinnar. Að trúa á eitthvað vegna þess að einhver hafði það fyrir þér þegar þú varst óviti? Við fyrstu skoðun virðist það vera nokkuð sem kirkjan ætti alls ekki að geta sætt sig við, en það er öðru nær. 'Barnatrúin' virðist bara vera besta leið kirkjunnar til að viðhalda ört smækkandi hópi sauða sinna og tilgangurinn helgar meðalið. Því er róið af festu í barnaskarann og spilað og trallað að Jesú sé besti vinur barnanna. Markhópurinn er 5-6 ára börn sem er uppálagt að trúa öllu sem fullorðna fólkið segir þeim. Þetta er sko trúboð í lagi.

Hvað er betra fyrir kirkjuna en heilu árgangar barna sem komast til manns og finnst sem þau verði að trúa á boðskap hennar? Vita ekki nákvæmlega af hverju þau trúa eða hverju þau trúa, en þeim finnst þau trúa einhverju. Þetta fólk segir aðspurt "að það eigi sína 'barnatrú'", sem er alltaf skýrt merki þess að innrætingin í æsku heldur dyggilega langt fram á fullorðinsárin.

Trúaðir virðast ekki hafa meiri trú á sinni trú en svo að þeir telji að enginn muni leita eftir henni ef hún er ekki innprentuð í sinni viðkomandi í blautri barnæsku. Að enginn muni, á fullorðins árum, finna raunverulega þrá til að leita eftir guði sínum, hver svo sem hann síðan er, án þess að hafa verið 'forritaður' í æsku. Nei, í hugum trúaðra virðist þetta vera nær útilokað og því þarf að þarf að kasta út veiðarfærunum í leik- og grunnskólum.

Ef kirkjan sættir sig við slíkan grundvöll fyrir sína trú, þá er lítið í hennar tilveru varið.

PS. Ég skora á alla þá sem þetta lesa og segjast eiga sína 'barnatrú' að taka sér nokkrar mínútur í að íhuga hvers vegna hún er til staðar. Íhuga hvort viðkomandi hafi einhvern tíma leitað sjálfur eftir henni eða hvort henni hafi verið komið fyrir af öðrum. Ef viðkomandi man ekki eftir öðru ástandi en því að eiga sína 'barnatrú', þá er hún líklega tilkomin vegna markvissrar og snjallrar íhlutunar kirkjunnar og þá hefur viðkomandi líklega aldrei tekið upplýsta afstöðu fyrir sjálfan sig í þessum efnum. Það þarf ekki margar mínútur til þess að hyggja að þessu, en þær geta leitt magnaðan sannleika í ljós.

Hægt er að styðjast við eftirfarandi spurningalista:

1. Hef ég átt mína 'barnatrú' frá því ég man eftir mér?
2. Ef svo er, var ég sjálf(ur) leitandi í minni trú eða bara ég bara óviti í leikskóla sem fékk heimsókn frá presti?

Þessi spurningalisti er í þróun og verður vonandi birtur aftur eftir endurskoðun.

Má bara rifja upp sögu Jesú og Maríu í kirkjum?

Aðskiljum skóla og kirkju

Það er vert að vekja athygli á góðri grein á visir.is, en hún hefur yfirskriftina Aðskilnaðarstefnan í skólum. Þar fara höfundar yfir það hvernig skólinn brýtur, í ákveðnum tilfellum, á mannréttindum skjólstæðinga sinna með grófum hætti þegar ákveðin börn eru tekin frá skólafélögum sínum og sett afsíðis þegar hjólað er í trúmálin á skólatíma.

Ég hef áður sagt að það er ekkert í skólastarfinu sem virkar sundrandi nema trúin. Það þarf enginn nemandi að fara afsíðis þegar stærðfræði, lestur eða skrift eru kennd. Stöku nemandi þarf reyndar að fá frí í leikfimi, en það á sér iðulega eðlilegar skýringar og þær allar afar veraldlegar. En þegar trúin er sett á dagskrá myndast gjá á milli þeirra barna sem sett eru út í horn, oft börn innflytjenda sem síst mega við því, og hinna sem eftir sitja.

Lausnin er afar einföld: skólastarf á að vera veraldlega grundvallað. Það á ekki ekki að fara með krakkana í messu og presturinn á ekki að heimsækja skólann til að spila og tralla. Það á að kenna trúarbragðafræði, en kristinfræðin er afleit tímaskekkja. Fermingarfræðslan og kynning á henni eiga ekki að vera á skólatíma, enda kemur hún skólanum ekkert við.

Trúarlegt uppeldi á ekkert erindi í skólana. Trúuðum foreldrum ætti að vera það mikið gleði- og ánægjuefni að sjá sjálfir um þennan þátt í uppeldinu. Það hefur hver sína nálgun að trúnni og þannig getur skólinn í raun ekki sinnt þessu fyrir fjöldann. Sumir trúa því að jörðin sé sex þúsund ára gömul meðan aðrir taka það ekki eins hátíðlega. Sumir trúa því að Jesús Jósepsson hafi verið eingetinn meðan aðrir telja það hálfgerða tröllasögu. Sumir trúa því að Nói hafi siglt um í örkinni sinni forðum daga meðan jörðin var hvítþvegin af synd með miklu flóði á meðan aðrir eru ekki eins sannfærðir um það :) Á þessu sést að skólinn getur einfaldlega ekki sinnt þessu hlutverki burtséð frá því hvort hann svo eigi að sinna því.

Krafan um aðskilnað ríkis og kirkju er hávær í þjóðfélaginu í dag og ekki að ósekju. Ég legg til að við byrjum á smærra skrefi; að aðskilja skóla og kirkju, börnunum okkar til heilla!

Tæplega 97% hafna Kristilega þjóðarflokknum skv. könnun

Í nokkrar vikur hef ég kannað hug þjóðarinnar til væntanlegs framboðs Kristilega þjóðarflokksins og eru niðurstöðurnar þær að 96,5% þjóðarinnar telja ekki þörf á framlagi þessa flokks í stjórnmálaflóru hérlendis á meðan 3,5% telja að hann eigi erindi við þjóðina.

Þetta eru býsna magnaðar niðurstöður því forsvarsmenn Kristilega þjóðarflokksins hafa sagt mikla þörf fyrir flokkinn meðal þjóðarinnar, en skv. þessu bíður hún ekki beinlínis með öndina í hálsinum :)

Kaþólska kirkjan er EKKI afl til góðs

Ég var að skoða prýðilegar umræður sem haldnar voru undir merkjum Intelligence Squared og höfðu sem yfirskrift fullyrðinguna The Catholic church is a force for good in the world eða Kaþólska kirkjan er afl til góðs í heimi þessum. Voru þessar umræður sýndar á BBC, en ég sá þær síðar á Youtube. Samþykk framangreindri fullyrðingu voru John Onaiyekan, erkibiskup í Abuja í Kenýa og þingmaður Íhaldsflokksins Anne Widdecombe. Ósammála voru höfundurinn Christopher Hitchens og leikarinn Stephen Fry.

Þessi fjögur héldu hver sína framsögu og síðan var tekið við spurningum úr sal, en þar sátu rúmlega tvö þúsund manns og hlýddu á. Það er skemmst frá því að segja að í byrjun umræðnanna voru tæplega 680 fundargesta sammála því að kaþólska kirkjan væri afl til góðs meðan rétt rúmlega 1100 voru því ósammála. Um 350 fundargestir höfðu ekki gert upp hug sinn. Þegar umræðunum lauk hafði enn hallað á kaþólikkana því þá voru aðeins tæplega 268 sem töldu hana góða meðan rúmlega 1870 voru ósammála.

Það var magnað að sjá hversu sterkur málflutningur minna manna (Hitchens og Fry) var meðan raddir hinna voru hjáróma og máttlausar. Þetta er til marks um nýja tíma þegar ítök trúarinnar fara hratt dvínandi og er það vel. Almenningur er byrjaður að skynja þetta og því mun fjara hratt undan kirkjum á borð við þá kaþólsku í náinni framtíð.

Ég hvet alla til þess að kíkja á þessar umræður á Youtube og eru tenglar í alla fimm hlutana hér að neðan:

Youtube: 1 | 2 | 3 | 4 | 5

Skiljum að ríki og Ríkiskirkju

Þjóðin gengur í gegnum miklar hremmingar þessa dagana og þarf svo sem ekkert að fjölyrða um það. Skorið er niður á öllum stöðum og er enginn liður í þjónustu ríkisins undanskilinn. Heilbrigðis- og menntakerfi munu verða fyrir skerðingu, löggæsla er í algjöru lágmarki, börn fá ekki mat í skólum og svo mætti lengi telja. Á þessum tímapunkti er því rétt að huga að því hvernig hægt er að skera niður kostnaðarliði hjá ríkinu sem engan veginn eiga heima þar.

Það er dagljóst að rekstur Ríkiskirkjunnar er klárlega nokkuð sem ekki á að sjást í ríkisreikningi. Árlega renna ófáir milljarðar til hennar sem væri mun betur varið þar sem allir landsmenn geta notið. Þetta er gömul krafa og eðlileg og nú er rétti tíminn til þess að gera þetta þjóðþrifamál að veruleika.

Skiljum að ríki og kirkju vegna þess að það er fjárhagslega hagkvæmt og ekki síður vegna þess að það er siðferðislega rétt!

Er Ratzinger páfi hættulegasti öfgamaður heims?

Í dag kom Ratzinger páfi fram og flutti fagnaðarerindið að sínum hætti. Einhverjum hefur hann líklega óskað Guðs blessunar og allt það, en meginatriðið í málflutningi Ratzinger var það að samkynhneigð er jafn hættuleg mannkyni og eyðing regnskóganna!

Enn og aftur einblínir hinn þráhyggni Ratzinger páfi á kynlíf eða kynhegðan og er ekki einleikið hversu mikið þetta virðist fara í taugarnar hjá honum. Ég hygg að kynlíf og hugsanir um kynlíf hljóti að taka upp undir 75% vinnutíma hans, svo mikið er honum niðri fyrir þegar hann talar um það. Grunntónninn er svo sem ekki nýr því það er vitað að Ratzinger páfi og fylgilið hans hefur megnustu óbeit á samkynhneigðum. Hins vegar er það nýtt að hann skuli jafna samkynhneigð við eina mestu vá sem steðjar að mannkyni. Þar leggst Ratzinger páfi lægra en áður og er þá löngu til jafnað. Hatursáróður hans, sem sveipaður er í nær skotheldan búning skinhelginnar, hefur nú náð nýjum lægðum, en það kemur kalli örugglega ekki á óvart því hvert einasta orð í tölu hans í dag hefur verið vegið og metið af þeim kátu og skírlífi köllum sem skipa ráðgjafaráð hans. Köllum sem eru álíka sprengdir hlandi og Ratzinger þegar kemur að kynlífi.

Stundum velti ég því fyrir mér hvort það sé ekki hægt að segja að þessi þráhyggja kaþólsku kirkjunnar sé bara einelti gagnvart sam- og tvíkynhneigðum? Er það í lagi að jafn voldug og auðug stofnun leggi einn hóp fólks í einelti, eins og raun ber vitni? Eru engir alþjóðlegir sáttmálar sem ná yfir svona hegðun? Ég veit reyndar að almennir mannasiðir og manngæska koma í veg fyrir svona hegðun, en þeim virðist ekki vera til að dreifa í þessu tilfelli. Þá veit ég það að ef þetta gerðist á skólalóð, þá væri gerandinn settur út í horn og látinn skammast sín. En kann kaþólska kirkjan að skammast sín? Hmmmm! Lítillæti og iðrun vegna misgjörða eru nær óþekkt fyrirbrigði innan hennar vébanda. En kannski mega sam- og tvíkynhneigðar eiga von á afsökunarbeiðni eftir 500-700 ár. Það tók kaþólsku kirkjuna t.d. ekki nema þúsund ár að biðja rússnesku rétttrúnaðarkirkjuna afsökunar á ýmsum misgjörðum :) Hommar, lesbíur og þið sem hneigist að öllum ... ekki halda niðri í ykkur andanum :)

Ég hef áður sagt að það er verðugt rannsóknarefni að skoða hvers vegna forsvarsmönnum kaþólskunnar, aðallega, er jafn illa við samkynhneigða og raun ber vitni. Þá er það álíka áhugavert að skoða hvers vegna kynlíf er þessum kátu köllum jafn hugleikið og raun ber vitni. Sjálfur hef ég endurómað þekktar skoðanir á þessum kynjum, en vegir páfanna í þessum efnum eru algjörlega huldir þoku og því órannsakanlegir. Ég hvet lesendur einnig til að kynna sér sterka og mikilvæga grein mína um Ratzinger páfa og valkvæma pervertaprófið sem hann ætlar að leggja fyrir verðandi presta. Aðeins einn snjallasti maður í heimi gæti fundið upp slíkt bragð til að berjast gegn þeim illu kenndum sem hafa hrjáð marga kaþólska presta í gegnum tíðina.

Nú segir Ratzinger páfi að mörkin á milli karla og kvenna verði sífellt ógreinilegri. Líklega hefur hann verið í fallegu rauðu skónum sínum og gullbrydduðu úlpunni þegar hann sagði þetta, afar karlmannlegur og vígalegur á velli. En nóg um það, þótt það sé leitun að glysgjarnari köllum en páfum og kardinálum.

Í mínum huga er Ratzinger páfi reyndar að gera einn hlut sem gagnast mannkyni og það er að vera skírlífur, ef hann í raun nær að halda í sér, því það tryggir að erfðalína hans endar við hans lokadægur. Það er góður greiði sem hann gerir okkur hinum með þeirri ráðstöfun og vona ég innilega að hann nái að berja frá sér 'illar' langanir! Við þurfum jafn lítið á viðgangi svona kredduhugsana og haturs að halda eins og eyðingu regnskóganna. Munurinn á þessu tvennu er þó sá að Ratzinger páfa er í lófa lagið að breyta sínu viðhorfi meðan það er nokkuð flóknara að eiga við hitt.

Hvað varðar spurninguna sem ég varpa fram í yfirskrift þessa pistils, þá verð ég að svara henni neitandi. En Ratzinger páfi er, í mínum huga, mjög ofarlega á listanum!

Tengd frétt: Páfi varar við sam- og tvíkynhneigð

Veljum trú eða trúleysi fyrir aðra

Er ekki illa komið fyrir trú þegar hægt er að velja hana fyrir fólk, sér í lagi ómálga börn, að þeim óforspurðum? Hver er eiginlega tilgangurinn með því að skrá hvítvoðunga í trúfélag móður? Hvernig er hægt að réttlæta það að ungabarn sé skráð í trúfélag? Gerir sú ráðstöfun ekki hreinlega lítið úr trúnni? Gerir hana að andlausum valmöguleika á eyðublaði í stað einhvers sem fólk velur sér af sannfæringu?

Hreinlegast væri að viðurkenna bara að þessi nauðungarskráning er bara fjárhagsleg ráðstöfun sem, enn í dag, þjónar Ríkiskirkjunni best. Án þessarar skráningar væru ekki rúmlega 80% þjóðarinnar skráð í hana við fæðingu. Kannski skiptir það máli að hver maður á sjálfræðisaldri borgar 10 þúsund krónur til þess trúfélags sem viðkomandi er skráður í? Nei, það getur varla verið?!

Því ætti hin ágæta Katrín Jakobsdóttir að ganga skrefinu lengra og spyrja hvort það sé raunveruleg ástæða til þess að skrá ómálga börn í trúfélag. Allt skynsamt fólk mun ekki eiga í nokkrum vandræðum með að svara þeirri spurningu rétt :)

 

Hver stýrir trúnni?

Skylduskráning hvítvoðunga í félög ...

Þetta er afar ánægjuleg frétt. Það er hreint og klárt ofbeldi að skrá ómálga barn í eitthvað félag við fæðingu þess, hvort sem um er að ræða trúfélag eða ekki. Þegar börn komast á sjálfræðisaldur er rétt að þau hafi sjálf frumkvæði að því að skrá sig í það félag sem þau vilja tilheyra, ef eitthvað er.

Ég hef reyndar alltaf verið undrandi yfir því að forkólfar Ríkiskirkjunnar skuli hallir undir þetta fyrirkomulag því það ómerkir í raun allar staðtölur um skráningu í trúfélög. En kannski finnst þeim þessi fantasíuskráning betri en hrollkaldur veruleikinn sem tæki við. En þar finnst mér þá skorta á trú viðkomandi á eigin málstað.

Ég vona sannarlega að þessi yfirlýsing Jafnréttisstofu verði enn eitt lóðið á vogarskálina sem leiði til þess að þetta ólýðræðislega fyrirkomulag verði afnumið hið allra fyrsta. Ég er þó um leið efins að svo verði því það vita allir sem vilja vita að þetta fyrirkomulag er í raun öndunarvél Ríkiskirkjunnar því án þess væru ekki rúmlega 80% þjóðarinnar innskráð þar. Mér er til efs að það hlutfall væri hærra en 10%. Það segir hins vegar ekkert um trúfesti þjóðarinnar. Ég þykist vita að hún sé meiri og sterkari en það.

Líklega gerist ekki neitt ... en það kostar ekkert að vona :)

Siðmennt fagnar áliti Jafnréttisstofu

Religulous

Eldri drengurinn minn bauð mér í bíó í kvöld. Þessi bíóferð hefur verið á dagatalinu í nokkurn tíma og var það því með nokkurri eftirvæntingu sem við feðgar skeiðuðum vestur á Mela til að berja augum myndina Religulous. Ég var búinn að biðja ofurheitt til æðri máttarvalda um það að myndin myndi nú byrja á réttum tíma, en var ekki bænheyrður því við þurftum að sitja í 20 mínútur undir auglýsingum. Af hverju æðri máttarvöld bænheyra mig ekki í þessum efnum er ofar mínum skilningi, en nóg um það.

Religulous er samantekt á ferðalagi Bill Maher um heiminn þar sem hann ræðir við fulltrúa hinna ýmsu trúarbragða. Hann setur sinn stíl á þetta, en Maher er annálaður grínisti og sést handbragð hans víða í myndinni. Maher hefur lítið álit á trú og öllu því sem henni fylgir og myndin gengur einmitt út á það. Hann málar viðmælendur út í horn á svo fyndinn og skemmtilegan hátt að unun er að fylgjast með. Bill Maher þekkir öll helstu trúarbrögðin prýðilega og er því vel snakkhæfur við trúarnöttara af öllum gerðum. Í myndinni fer hann þó bara yfir kristna trú og nokkrar af afleiðum hennar, sem og íslam.

Ég hvet allt þenkjandi fólk til þess að kíkja í bíó, allir munu fá eitthvað fyrir sinn snúð. Trúaðir munu styrkjast í trú sinni og trúleysingjar verða enn vantrúaðri. En altént er það svo að Maher spyr áleitinna spurninga sem þarfnast svara við og verður hver og einn verður að svara eftir eigin sannfæringu.

Í mínum huga eru svörin alveg á hreinu!